Odpowiadając na zadane w tytule pytanie – urządzenia transportu bliskiego takie jak dźwignice są projektowane w taki sposób, by zapewnić maksymalne bezpieczeństwo eksploatacji. Warto jednak pamiętać, że wymagają one określonych zabiegów pomagających utrzymać je w dobrej kondycji. Jak często należy to robić? Opisujemy w artykule!
W jakich warunkach urządzenia dźwignicowe powinny być eksploatowane?
Eksploatując urządzenia dźwignicowe należy pamiętać, że na ich trwałość ogromny wpływ mają warunki w jakich są one użytkowane. Na sprawność tych maszyn negatywnie może wpływać choćby wysoka temperatura – dotyczy to zwłaszcza tych maszyn, które wyposażone są w aparaty elektryczne. Ciepło to jednak niejedyny czynnik który destrukcyjnie wpływa na urządzenia dźwignicowe. Kolejnym z nich jest eksploatacja w strefach zagrożonych wybuchem. W szczególności unoszące się w okolicy takiej suwnicy żrące wyziewy mogą negatywnie wpłynąć na jej sprawność. Kolejnym czynnikiem który może negatywnie wpłynąć na elementy dźwignic jest jest wysoka wilgotność powietrza. Jeżeli urządzenie jest eksploatowane w takich warunkach, to bezwzględnie wymaga dodatkowej uwagi ze strony konserwatora.
Reasumując – na sprawność urządzeń dźwignicowych wpływ mają takie czynniki jak:
- Wysoka temperatura
- Wysoki poziom wilgotności w pomieszczeniu
- Eksploatacja na świeżym powietrzu
Jakie dokumenty powinny posiadać dźwignice?
Poniżej zbiór dokumentów jakie muszą posiadać urządzenia dźwignicowe:
- Dziennik konserwacji
- Księga rewizyjna
- Instrukcja eksploatacyjna
- Instrukcja obsługi (stanowiskowa).
Dziennik konserwacji to dokument prowadzony przez operatora urządzenia dźwignicowego. Zawarte tam są wszystkie czynności, jakie wykonuje operator w trakcie pracy. Z kolei księga rewizyjna to nic innego jak dokument agregujący wszystkie protokoły odnoszące się do konkretnej dźwignicy.Czym się różni instrukcja eksploatacyjna od instrukcji stanowiskowej? Ta pierwsza opisuje zasady obsługi, jak również napraw czy konserwacji konkretnego urządzenia i zapewnia ją producent lub sprzedawca urządzenia dźwignicowego. Z kolei stanowiskowa instrukcja obsługi to dokument opracowany w oparciu o instrukcję eksploatacji, ale zawierający również informacje związane z zasadami BHP w konkretnym zakładzie pracy oraz dostosowany do obowiązujących procesów technologicznych w danej branży. Warto też pamiętać, aby urządzenia dźwignicowe posiadały tablice, które informują o ich udźwigach, a także zieloną naklejkę UDT – ta informuje o terminie kolejnego badania technicznego.
Co powinno być zawsze dostępne w miejscu pracy dźwignicy?
Każde stanowisko na którym znajdują się urządzenia dźwignicowe, powinno być wyposażone w następujące elementy:
- Instrukcja obsługi (stanowiskowa)
- Dokumentacja techniczno-ruchowa urządzenia dźwignicowego (DTR)
- Dokument operatora kwalifikacje operatora
- Dokument potwierdzający dopuszczenie maszyny do eksploatacji
Dozór techniczny dźwignic – jakie obowiązki ma konserwator?
Eksploatacja dźwignic nakłada na konserwatora określone obowiązki. Do najważniejszych należą1. Regularne przeglądy konserwacyjne (ich terminy określa instrukcja urządzenia), obejmujące: – stan techniczny (napędy, hamulce, cięgna nośne i ich mocowania)- poprawność działania elementów bezpieczeństwa, urządzeń sterujących, sygnalizacyjnych i oświetlenia – przestrzeganie zapisów instrukcji. 2. Bieżące usuwanie usterek i nieprawidłowości3. Kontrola stanu- instalacji przeciwporażeniowej- konstrukcji nośnej (połączenia rozłączne, nitowane oraz spawane- toru jezdnego (dźwignice szynowe)Warto zauważyć, że konserwator ma prawo wymiany takich elementów jak:
- Cięgna nośne,
- Urządzenia chwytające,
- Zespół napędowy,
- Mechanizm podnoszenia/zmiany wysięgu
- Wybranych elementów zabezpieczenia
W przypadku stwierdzenia usterki lub konieczności wymiany powyższych, konserwator ma prawo dokonać zmiany bez konsultacji z UDT. Po wykonaniu przeglądu urządzeń dźwignicowych, konserwator ma obowiązek prowadzić zapisy dotyczące stanu maszyny oraz opisujące zakres wykonanych czynności. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, konserwator jest zobowiązany do poinformowania eksploatującego o zauważonych usterkach.
Jak często przegląd konserwacyjny urządzeń dźwignicowych powinien być wykonywany?
Jak już wspominaliśmy we wstępie do tego artykułu – urządzenia dźwignicowe powinny przechodzić przegląd konserwacyjny przynajmniej raz na 30 dni.Taki interwał obejmuje:
- Suwnice ogólnego/specjalnego przeznaczenia z napędem innym niż ręczny
- Podesty ruchome wiszące/masztowe
- Żurawie samojezdne/wieżowe/szynowe
- Dźwigi budowlane (towarowe, towarowo-osobowe)
- Dźwignice linotorowe
- Urządzenia w wersji przeciwwybuchowej
- Wciągarki/wyciągarki (specjalistyczne i ogólnego przeznaczenia)
Warto pamiętać, że przegląd urządzeń dźwignicowych wyposażonych w aparat elektryczny należy wykonywać przynajmniej raz na 2 lata. Taki przegląd obejmuje pomiary rezystancji.Wyjątkiem są dźwignice:
- Pracujące na otwartym powietrzu
- Pracujące w pomieszczeniach
- Pracujące w strefach zagrożonych wybuchem (żrące wyziewy)
- Służące do przemieszczania osób
W przypadku tych urządzeń, przegląd z pomiarem rezystancji należy wykonać raz na 12 miesięcy.